Ο συμβολικός και λατρευτικός χαρακτήρας της ελιάς και το λαδιού
Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε στενή σύνδεση των θεών και των ηρώων με την ελιά. Το δέντρο της ελιάς αποτελεί το σύμβολο της θεάς Αθηνάς έπειτα από τη νίκη που της χάρισε στον αγώνα διεκδίκησης της Αθήνας ως τόπου λατρείας με τον Ποσειδώνα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ρόπαλο του Ηρακλή το οποίο ήταν κατασκευασμένο από ξύλο αγριελιάς. Ο ίδιος ο Ηρακλής μετέφερε και φύτευσε αγριελιά στο χώρο της Ολυμπίας. Αξίζει να αναφέρουμε πως ο κότινος αποτελεί στεφάνι αγριελιάς για τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων.
Βασικό στοιχείο στις νεκρικές τελετές αποτελούσε το ελαιόλαδο, έπλεναν και άλειφαν το σώμα του νεκρού με λάδι πριν την καύση και την ταφή.
Συμβολική είναι η παρουσία του κλαδιού ελιάς στην παλαιά διαθήκη όπου το περιστέρι επέστρεψε στο Νώε με αυτό, συμβολίζοντας την ειρήνη και τη σωτηρία. Άλλα και στην Καινή διαθήκη το ελαιόλαδο βοηθάει τις πέντε συνετές παρθένες, στην παραβολή των "δέκα παρθένων", αλλά και την εμπειρία του Νυμφίου.